Η Mαμισ̌ίνα

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Ματθαίος Τσαχουρίδης, Στάθης Νικολαΐδης

[Ε!] Ας λέγω σας και τη κυρού μ’
αρ’ έναν ιστορίαν
τη μάνα μ’ όντες έκλεψεν
κι εγέντον φασαρίαν

[Ε!] Ανάθεμα σε, Μουχαήλ,
όλ’ για τ’ εσέναν λένε!
Το κιφαλόπο σ’ έσ̌κισεν
η Μαμισ̌ίνα, λένε

[Ε!] Από ’πάν’ κέσ’ πα έρχουτον
και τη Μεμίσ̌’ η κάλη
Τον Μουχαήλ ερώτανεν
«ντό έν’ ατό το χάλι σ’;»

[Ε!] Η Μαμισ̌ίνα επέρεν
έναν τρανόν λιθάρι
Εντώκεν και κατάσ̌κισεν
τη Τσ̌αχούρ’ το κιφάλι

[Ε!] Απάν’ ση στράταν έστεκεν
και μετ’ έναν ραβδίν-ι
Εντώκεν κι εκατήβασεν
τη Θεοδόσ’ τ’ ωμίν-ι

[Ε!] Νέπε γειτόνοι, είδετεν
ντό εποίκεν η γραία;
Εντώκεν κι εταούτεψεν
ολόκληρον παρέαν!

[Ε!] Και -ν- αρ’ ατώρα ο Μεμίς̌
ας πάει σαφλίζ’ κι ας σπάνει
Το θέλημα μ’ εποίκα ’το
και με το παραπάν’-ι

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
απάν’	πάνω
ατώρα	τώρα
γραία	γριά
εγέντον	έγινε
είδετεν	είδατε
εκατήβασεν	κατέβασε
έν’	είναι
εντώκεν	χτύπησε
επέρεν	πήρε
εποίκα	έκανα, έφτιαξα	ποιέω-ῶ
εποίκεν	έκανε, έφτιαξε	ποιέω-ῶ
έρχουτον	ερχόταν
ερώτανεν	ρωτούσε
εταούτεψεν	σκόρπισε, διέλυσε	dağıtmak
κάλη	η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος
κέσ’	εκεί μέσα, προς τα εκεί	κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε
κιφάλι	κεφάλι
κιφαλόπο	κεφαλάκι
κυρού	πατέρα
μετ’	μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
νέπε	βρε!
όλ’	όλοι/α
όντες	όταν
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
’πάν’	(απάν’) πάνω
σαφλίζ’	τρέχουν τα σάλια του	sevda
σπάνει	σκάει, εκρήγνυται
’το	αυτό, το (προσωπική αντωνυμία)
ωμίν	ώμος

Σημειώσεις

Το τραγούδι αναφέρεται σε πραγματικό περιστατικό που έλαβε χώρα στην Μικρή Σάντα Ημαθίας (πρ. Τσερκόβιαννη). Η Μαμισ̌ίνα (σύζυγος του Μεμίς̌) ήταν μία γερόντισσα της οποίας η εγγονή «κλέφτηκε» με έναν νέο από το διπλανό χωριό των Γεωργιανών. Όταν όμως η παρέα των νεαρών ανέβηκε στην Μικρή Σάντα να εορτάσει το γεγονός, προκλητικά εντός του χωριού η Μαμισ̌ίνα τους πήρε στο κατόπι με πέτρες και ξύλα καταφέρνοντας όπως εξιστορεί το τραγούδι να τρέψει όλη την παρέα σε φυγή. Ο Τσ̌αχούρτς που αναφέρει το τραγούδι είναι ο παππούς του λυράρη Ματθαίου Τσαχουρίδη.