Ν’ αηλί εσέν, νε Ματσούκα

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Μπάμπης Ιορδανίδης, Παναγιώτης Ασλανίδης

Ν’ αηλί εσέν, νε Ματσούκα,
τα δρόμι͜α σ’ ερημώθαν
Τα σπίτι͜α όλια ευκαιρώθαν,
τα ταρέζι͜α ετοζώθαν

Έναν καιρόν εβόαναν,
Ματσούκα μ’, τα ραχ̌ία σ’
Ας ση χ̌ι͜ονί’ το γούγκρισμαν
και -ν- ας σα τραγωδίας

Τη Ματσούκας τα χώματα
όλια βαρυτοπίας
Έλα, πουλί μ’, σα ήμαρτα σ’
ποίσον την ανθρωπία σ’

Τη γαβαλί’ το σ̌ύριμαν,
τη λύρας το τοξάρι
Ματσούκα μ’, σα παρχαρόπα σ’,
ξαν έμ’νε παλληκάρι

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
ανθρωπία	ανθρωπιά
βαρυτοπίας	εύφορες γαίες
γαβαλί’	φλογέρας	kaval/ḳawwāl
γούγκρισμαν	βρυχηθμός
δρόμι͜α	δρόμοι, δρόμους
εβόαναν	βοούσαν
έμ’νε	ήμουν
ερημώθαν	ερημώθηκαν
ετοζώθαν	σκονίστηκαν	toz
ευκαιρώθαν	άδειασαν, μτφ. ερημώθηκαν
ήμαρτα	ήμαρτον, δηλωτικό μετάνοιας, από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ρήματος ἁμαρτάνω (αμάρτησα), έκφ. έλα σα ήμαρτα=μετανόησε
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
ξαν	πάλι, ξανά
όλια	όλα
παρχαρόπα	ορεινοί τόποι θερινής βοσκής	παρχάρια + -οπα (υποκορ.)
ποίσον	(προστ.) κάνε, φτιάξε	ποιέω, ποιῶ
ραχ̌ία	ράχες, βουνά
σ̌ύριμαν	σφύριγμα
ταρέζι͜α	ράφια	étagère
τραγωδίας	τραγούδια
χ̌ι͜ονί’	χιονιού