Έλα ποδεδίζω σε/Τρομαχτόν

Προβολή Τραγουδιού

Τραγούδια του Πόντου | ΣΟΛ Κέντρο Έρευνας Παραδοσιακής Μουσικής

Καλλιτέχνες: Αχιλλέας Βασιλειάδης, Κώστας Σιαμίδης, Ρούλης Παπαδόπουλος

Έλα ποδεδίζω σε -ν-,
ψένω ωβόν και δίγω σε
Κι αν ωρι͜άεις καλά τα ζα
τη Λαμπρήν θ’ αντρίζω σε

Χόπα-χόπα, χόπα-χόπα
σην καϊτέ μ’ απάν’, κορτσόπα
Κι ους να ξημερών’, κορτσόπα,
ντώστεν και τα ποδαρόπα

Το πρόσωπον ατ’ς αλών’,
όλτς εμουν θα παλαλών’
Πάντα τερεί χαμελά
κι αφκακέσ’ χαμογελά

Η κεμεντζ̌έ μ’ μουρδουλίζ’,
το λαλόπο μ’ κωδωνίζ’
Ζει καλά και τσ̌ιπ καλά
βαθέα που ’κι νουνίζ’

Την ημέραν κερεντήν
και το βράδον κεμεντζ̌έν
Ήντζαν έν’ και σεβνταλής
ας έρ’ται και μετ’ εμέν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αλών’	αλώνι
αντρίζω	βρίσκω άντρα, παντρεύω/ομαι
απάν’	πάνω
ατ’ς	αυτής, της
αφκακέσ’	κάτω πέρα
βαθέα	βαθιά
βράδον	βράδυ
δίγω	δίνω
εμουν	μας
έν’	είναι
έρ’ται	έρχεται
ζα	ζώα
ήντζαν	οποιοσδήποτε, όποιος / οποιονδήποτε, όποιον
καϊτέ	μελωδία, μουσική σύνθεση, μουσικός σκοπός	kayde
κεμεντζ̌έ	λύρα	kemençe/kemānçe
κεμεντζ̌έν	λύρα	kemençe/kemānçe
κερεντήν	κόσσα, μακρυδρέπανο, γεωργικό εργαλείο με το οποίο θερίζεται το τριφύλλι ή άλλο χόρτο, είδος δρεπανιού	գերանդի (gerandi)
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κορτσόπα	κοριτσάκια
κωδωνίζ’	κουδουνίζει
λαλόπο	φωνούλα
μετ’	μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
μουρδουλίζ’	γρυλλίζει υπόκωφα, παράγει υπόκωφο ήχο
νουνίζ’	σκέφτεται
ντώστεν	(προστ.) χτυπήστε
όλτς	όλους
ους	ως, μέχρι
παλαλών’	τρελαίνει
ποδαρόπα	ποδαράκια
ποδεδίζω	(ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
ποδεδίζω σε	να σε χαρώ	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
σεβνταλής	ερωτοχτυπημένος, ερωτευμένος	sevdalı
τερεί	κοιτάει
τσ̌ιπ	εντελώς, ολότελα, ακριβώς
χαμελά	χαμηλά
χόπα	χαρωπά, ζωηρά (επιφώνημα χορού)	hoppa (ονοματοποιητική λέξη «ήχος παιδιού που πηδά»)
ψένω	ψήνω
ωβόν	αβγό
ωρι͜άεις	προσέχεις, φυλάς, επιβλέπεις