Προβολή Τραγουδιού
Ο Μάραντον |

Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Απαγγελία/Αφήγηση/Ψαλμός, Αχιλλέας Βασιλειάδης, Δέσποινα Καμπερίδου, Κώστας Σιαμίδης, Τασούλα Ανδρεάδου
Τον Μάραντον χαρτίν έρθεν να πάει σην στρατείαν Τη νύχταν πάει σον μάστοραν, τη νύχταν μαστορεύει Κόφτ’ ας σ’ ασήμιν πέταλα κι ας σο χρυσάφ’ καρφία Τον μαύρον ατ’ ’καλίβωνεν καταντικρύ σον φέγγον Κι η κάλη ατ’ παραστέκει͜ ατον με το χρυσόν μαντίλι και τα δάκρυ͜α τ’ς ’κατήβαιναν Καλομηνά χαλάζι͜α Καρφίν-καρφίν απλώνει͜ ατον τη γην δάκρυ͜αν γομώνει -Πού πας, πού πας, νε Μάραντε, κι εμέν σίναν αφήνεις; -Αφήνω σε -ν- σον κύρη μου τον άεν-Κωνσταντίνον Αφήνω σε -ν- ση μάνα μου την άγιαν Ελένη -Πού πας, πού πας, νε Μάραντε, κι εμέν τίναν αφήνεις; Αφήνω χ̌ίλι͜α πρόβατα και πεντακόσ̌ι͜α αρνόπα Αφήνω σε -ν- τον κρίαρο μ’ τον χρυσοκωδωνιάτεν Εφτά χρόνι͜α εδέβανε κι ο Μάραντον ατ’ς ’κ’ έρθεν Τα πέντε εποίκεν εκατό, τα δεκαπέντε χ̌ίλι͜α κι ας σ’ εφτά χρόνι͜α κι άλλ’ απάν’, σε μήνους υστεραίους, καβαλάρην επέντεσεν απαγκέσ’ σα ραχ̌ία ’Κάτσεν κι ατέν ερώτεσεν: -Και τίνος νύφε είσαι; Και τίνος είν’ τα πρόβατα, και τίνος είν’ τ’ αρνόπα, και τίνος έν’ ο κρίαρον, ο χρυσοκωδωνιάτες; -Οπίσ’, οπίσ’ νε ξένε μου, οπίσ’ κι απόθεν έρθες; Να ποιγώ τα σ̌κυλίτσ̌ι͜α μου κι εσέν παραλαεύ’νε Του Μάραντου είν’ τα πρόβατα, του Μάραντου είν’ τ’ αρνόπα Του Μάραντου έν’ ο κρίαρον, ο χρυσοκωδωνιάτες Εφτά χρόνι͜α ενέμ’να τον κι άλλ’ εφτά θ’ αναμένω Αν έρ’ται, έρ’ται ο Μάραντον κι αν ’κ’ έν’, καλογερεύω -Ο Μάραντος επέθανεν! ’Κείνος οπέρτς ετάφεν Σην ταφήν ατ’ παρέστεκα κι ας σ’ άσπρον ατ’ επέρα Κι εμέναν εδι͜ατάχτε με «Την κάλη μ’ δέβα έπαρ’» -Οπίσ’, οπίσ’ νε ξένε μου, οπίσ’ κι απόθεν έρθες; Ο Μάραντο μ’ επέθανεν. εγώ, εσέν θα παίρω; Εγώ καλόγρια γίνουμαι, σο μαναστήρ’ εμπαίνω -Καλόγερος θα γίνουμαι κι εγώ εσέν θα παίρω -Εγώ πέρδικα γίνουμαι και σα καφούλι͜α εμπαίνω -Κι εγώ αητέντς θα γίνουμαι κι εσέναν θα αρπάζω -Ατό το στημνοδέσιμον τη Μάραντου μ’ ομοι͜άζει
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
άεν | άγιο | ||
αητέντς | αητός | ||
απαγκέσ’ | πάνω εκεί πέρα | ||
απάν’ | πάνω | ||
απόθεν | από που, από όπου | ||
αρνόπα | αρνάκια | ||
ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
ατέν | αυτήν | ||
ατ’ς | αυτής, της | ||
γίνουμαι | γίνομαι | ||
γομώνει | γεμίζει | ||
δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
εδέβανε | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
εδι͜ατάχτε | έδωσε οδηγίες, έκανε διαθήκη | ||
είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
εμπαίνω | μπαίνω | ||
έν’ | είναι | ||
ενέμ’να | ανέμενα, περίμενα | ||
έπαρ’ | (προστ.) πάρε | ||
επέθανεν | πέθανε | ||
επέντεσεν | απάντησε, συνάντησε τυχαία | ||
επέρα | πήρα | ||
εποίκεν | έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
έρθεν | ήρθε | ||
έρθες | ήρθες | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
ερώτεσεν | ρώτησε | ||
ετάφεν | ενταφιάστηκε | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κάλη | η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος | ||
’καλίβωνεν | (εκαλίβωνεν) πετάλωνε | caliga, η «αρβύλα» των Ρωμαίων Λεγεωναρίων μέχρι τον 2° μ.Χ. αι. | |
καλογερεύω | αποσύρομαι από τα εγκόσμια, γίνομαι καλόγερος | ||
Καλομηνά | (γεν.) Μαΐου, μαγιάτικα, (αιτ.) Μάιο | ||
καταντικρύ | ακριβώς απέναντι | ||
’κατήβαιναν | (εκατήβαιναν) κατέβαιναν | ||
’κάτσεν | κάθισε | ||
καφούλι͜α | θάμνοι | κατάφυλλον<καταφύλλιον<κατ’φούλλιν | |
κόφτ’ | κόβει | ||
μαναστήρ’ | μοναστήρι | ||
νύφε | νύφη | ||
οπέρτς | πέρυσι | ||
οπίσ’ | πίσω | ||
παίρω | παίρνω | ||
παραλαεύ’νε | κατασπαράζουν | paralamak | |
παραστέκει | βοηθά, στηρίζει, περιποιείται | ||
ποιγώ | κάνω, φτιάχνω | ποιέω-ῶ | |
ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
σίναν | (σε τίναν) σε ποιον/α; | ||
σ̌κυλίτσ̌ι͜α | σκυλάκια | ||
στημνοδέσιμον | καλαίσθητο δέσιμο της ζώνης στη μέση | ||
τίναν | ποιον/α | ||
τίνος | ποιού; | ||
φέγγον | φεγγάρι | ||
χρυσοκωδωνιάτεν | που φέρει χρυσά κουδούνια | ||
χρυσοκωδωνιάτες | που φέρει χρυσά κουδούνια |