Οδοιπορικό στον Πόντο

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Θεόδωρος Βεροιώτης, Στάθης Νικολαΐδης

Ας σο Σοχούμ επέρασα
και σο Βατούμ εστάθα
Ση Ματσούκαν κρύον νερόν
έπα κι ενεπάγα

Σην Τόνιαν ετραγώδ’νανε,
έπαιζαν κεμεντζ̌έδες
Σα Σούρμενα σο φαγοπότ’
χαψία και μεζέδες

Σα Πλάτανα εφόρτωναν
οψάρι͜α οι κατιρτσ̌ήδες
Κι εβάλλ’ναν κι ετηγάνιζαν
Οφλήδες κι Απεσ̌λήδες

Σην Τόνιαν ετραγώδ’νανε,
έπαιζαν κεμεντζ̌έδες
Σα Σούρμενα σο φαγοπότ’
χαψία και μεζέδες

Σην Ίμεραν το ’θόγαλαν
έπαμε σα παρχάρι͜α
Σο Τσ̌άμπασ̌ιν εχόρευαν
τ’ Ορτούς τα παλληκάρι͜α

Σον Πόντον αν ευρίεσαι
αρτουρεύ’νε τα χρόνι͜α σ’
Τα γεράδες λαρούντανε
απιδι͜αβαίντς τα πόνι͜α σ’

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
απιδι͜αβαίντς	φεύγεις, αφήνεις πίσω, προσπερνάς, ξεπερνάς	από + διαβαίνω
αρτουρεύ’νε	περισσεύουν, αυξάνουν, αποταμιεύουν, εξοικονομούν	artırmak
γεράδες	πληγές, τραύματα	yara
εβάλλ’ναν	έβαζαν
ενεπάγα	αναπαύθηκα, εφησύχασα
έπα	ήπια
έπαμε	ήπιαμε
εστάθα	στάθηκα
ετραγώδ’νανε	τραγουδούσαν
ευρίεσαι	βρίσκεσαι
’θόγαλαν	ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει
κατιρτσ̌ήδες	αγωγιάτες	katırcı
κεμεντζ̌έδες	λύρες	kemençe/kemānçe
λαρούντανε	γιατρεύονται, θεραπεύονται
οψάρι͜α	ψάρια	ὀψάριον < υποκορ. ὄψον (ετοιμασμένη τροφή, προσφάγι, μεζές)
παρχάρι͜α	ορεινοί τόποι θερινής βοσκής
πόνι͜α	πόνοι
Τσ̌άμπασ̌ιν	παρχάρι των Κοτυώρων του Πόντου (σημ. Ordu) στα ΝΑ της σημερινής επαρχίας Ορντού πολύ κοντά στα σύνορα με την επαρχία Κερασούντας	Çambaşı (κυρ. Πευκοκορφή)
χαψία	γαύροι	hamsi<ჰამსი